مرکز افکارسنجی دانشجویان ایران (ایسپا) در ادامه روند نظرسنجیهای انتخاباتی -که به منظور سنجش نگرش مردم ایران درباره انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰به انجام میرسد- در اردیبهشتماه ۱۴۰۰ یک نظرسنجی در مقیاس ملی انجام داده است. اطلاعات این نظرسنجی با رعایت اصول علمی و با در نظر گرفتن جمعیت کل کشور (اعم از مناطق شهری و روستایی) با تعداد نمونه ۱۵۵۳نفر به شیوه مصاحبه تلفنی گردآوری شده است. این نظرسنجی موج پنجم از نظرسنجیهای انتخاباتی ایسپا است که امواج پیشین آن به ترتیب در شهریور، آذر، بهمنماه سال ۱۳۹۹ و فروردین ۱۴۰۰ انجام شدهاند.
مشخصات پاسخگویان
۴۹/۰۶درصد پاسخگویان این نظرسنجی را مردان و ۵۰/۰۴درصد آنها را زنان تشکیل میدهند. ۲۶/۹ درصد در بازه سنی ۲۹-۱۸ سال، ۴۴/۴ درصد در سنین ۴۹-۳۰سال و ۲۸/۷درصد در سنین ۵۰ سال و بالاتر از آن بودهاند. ۶۳/۳ درصد پاسخگویان میزان تحصیلات خود را غیردانشگاهی و ۵۳/۹ درصد دانشگاهی اعلام کردهاند. ۶۹/۸درصد پاسخگویان را افراد متأهل و ۲۴ درصد آنها را افراد مجرد تشکیل دادهاند. ۳۸ درصد پاسخگویان این نظرسنجی در مراکز استانها، ۳۶ درصد در سایر شهرها و ۲۶ درصد در روستاها سکونت داشتهاند. پراکندگی جغرافیایی جمعیت نمونه این طرح ۳۱۰ شهرستان کشور و روستاهای تابعه آنها را دربرمیگیرد. نرخ پاسخ در طرح حاضر ۶۳ درصد بوده است. این میزان نشان میدهد از هر ۱۰۰ نفر ۶۳نفر به درخواست پرسشگران برای مصاحبه پاسخ مثبت دادهاند.
مشارکت در انتخابات
از افراد نمونه پرسیده شده است «خود شما برای شرکت در انتخابات ریاست جمهوری پیش رو چه تصمیمی گرفتهاید؟». ۴۳/۸ درصد کل پاسخگویان گفته اند قطعاً در انتخابات ریاست جمهوری شرکت خواهند کرد، ۵٫۵ درصد گفته اند به احتمال زیاد شرکت خواهند کرد.
با لحاظ تعداد عدم همکاری پاسخگویان با پرسشگران و همچنین ملاحظه اندکی محافظهکاری در نظرسنجی تلفنی در حال حاضر میزان تمایل مردم به مشارکت در انتخابات ریاست جمهوری حدود ۴۰ درصد برآورد میشود. با توجه به محافظهکاری ناشی از روش تلفنی عدد گزینه «به هیچ وجه شرکت نمی کنم» معتبر نیست چون بخشی از کسانی که قصد شرکت در انتخابات ندارند گزینه «هنوز تصمیم نگرفته¬ام» را انتخاب می کنند.
یافتهها حاکی از آن است که ۳۴ درصد پاسخگویان در گروه سنی هجده تا ۲۹ سال، ۴۱٫۹ درصد در گروه سنی ۳۰ تا ۴۹ سال و ۵۵٫۸ درصد پاسخگویان در گروه سنی ۵۰ سال به بالا تصمیم قطعی برای شرکت در انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۴۰۰ دارند. ۳۴٫۳ درصد ساکنان مراکز استانها، ۴۲٫۸ درصد ساکنان سایر شهرها و ۵۹٫۲ درصد ساکنان روستاها گفتهاند.
یافتهها حاکی از آن است که ۳۴ درصد پاسخگویان در گروه سنی ۱۸ تا ۲۹ سال، ۴۱٫۹ درصد در گروه سنی ۳۰ تا ۴۹ سال و ۵۵٫۸ درصد پاسخگویان در گروه سنی ۵۰ سال به بالا تصمیم قطعی برای شرکت در انتخابات ریاستجمهوری سال ۱۴۰۰ دارند. ۳۴٫۳ درصد ساکنان مراکز استانها، ۴۲٫۸ درصد ساکنان سایر شهرها و ۵۹٫۲ درصد ساکنان روستاها گفتهاند قطعاً در انتخابات شرکت خواهند کرد. ۴۶٫۸ درصد افراد فاقد تحصیلات دانشگاهی و ۳۸٫۶ درصد افراد دارای تحصیلات دانشگاهی تصمیم قطعی برای شرکت در انتخابات گرفتهاند.
میزان رای احتمالی مردم به شخصیت های سیاسی (در صورت کاندیدا شدن در انتخابات ریاست جمهوری سال ۱۴۰۰)
از پاسخگویان پرسیده شده است «من اسم چند شخصیت سیاسی را میخوانم. اگر هر کدام کاندیدای ریاست جمهوری شوند تا چه حد احتمال دارد شما به هر یک از این افراد رای بدهید؟».
با توجه به نتایج طرح نظرسنجی، ۴۱٫۲ درصد کل افراد نمونه، به غیر از کسانی که قطعاً در انتخابات شرکت نمیکنند، گفته اند در صورت کاندیدا شدن ابراهیم رئیسی، احتمال زیادی دارد که به ایشان رأی دهند. این نسبت برای محمدباقر قالیباف ۱۵٫۶ درصد، محمدجواد ظریف ۱۲٫۳ درصد، محسن رضایی ۹٫۲ درصد، علی لاریجانی ۷٫۲ درصد، سعید محمد ۷٫۰ درصد، محسن هاشمی ۶٫۳ درصد، سعید جلیلی ۵٫۰ درصد، اسحاق جهانگیری ۳٫۷ درصد، مسعود پزشکیان و محمدرضا عارف هر کدام ۳٫۰ درصد، عزتاله ضرغامی ۲٫۸ درصد و حسین دهقان ۱٫۶ درصد است. همچنین ۵۷٫۳ درصد افراد گفتهاند سعید محمد را نمیشناسند. این میزان برای حسین دهقان با ۵۶٫۹ درصد، مسعود پزشکیان با ۵۴٫۲ درصد، سعید جلیلی با ۴۵٫۵ درصد، عزتاله ضرغامی با ۴۱٫۶ درصد و محمدرضا عارف با ۴۱ درصد بیش از سایر افراد است.