ایران در منطقه خشک خاورمیانه قرار دارد. خاورمیانه با کشف نفت، با جنگ و ناامنی مواجه گردید. به نظر می رسد قرن ۲۱ قرن جنگ آب در دنیا خاصه در خاورمیانه باشد. لذا باید کشورهایی چون ایران خود را برای مواجهه با این بحران آماده سازند.
🔹 در در خصوص کمبود آب پنج نگرش وجود دارد که به اختصار به این ۵ نگرش اشاره می شود:
۱️⃣ رویکرد امنیتی: در این دیدگاه بین مسئله کمبود منابع و ایجاد کشمکش و نزاع رابطه مثبتی برقرار می شود. بسیاری از رئالیست ها برای توضیح بین مسئله امنیت آب و امنیت ملی، آب را با نفت مقایسه می کنند.
۲️⃣ آب از منظر اقتصادی: اقتصاد آب یکی از مباحثی است که تحت عنوان مدیریت صلحآمیز منطقهای بر آن تاکید می شود. از منظر اقتصادی، آب کالایی است مانند سایر کالاهای مورد نیاز برای برطرف کردن احتیاجات زندگی.
۳️⃣ آب از منظر حقوقی: در این رویکرد یکی از ضروریات در بحث آب پای ریزی حقوق آب در سطح ملی و در سطح بین المللی است. در این حوزه واقعا مشکل وجود دارد.
۴️⃣ آب از منظر تکنولوژیکی: در این نگرش بر مهارت و نوآوریهای تکنولوژیکی در بحث آب تاکید می شود. مردم مهارتها یا روش های مناسبی را با بهره گیری از تکنولوژی برای حل معضل کمبود آب پیدا میکند.
۵️⃣ آب از منظر زیست محیطی: در این نگرش، بحران آبی که امروزه با آن مواجه شده ایم بخش جدایی ناپذیر از بحران زیست محیطی جهانی است. آنها معتقدند که زمین سیارهای محدود با منابع و ظرفیت های محدود است.
✅ و اما در ایران:
🔸 در ایران در بحث آب هیچ راهبردی تا الان دنبال نشده است، عموما نگاه به آب، نگاه کالایی است. یعنی آب به وفور وجود دارد و هر چه دلمان بخواهد مصرف می کنیم. در حاکمیت هم نگاه واحدی به مسأله آب وجود ندارد. نه از منظر امنیتی، تکنولوژیکی، حقوقی و زیست محیطی و حتی نگاه اقتصادی به آب. غالب دستگاههای مربوط به این بخش نگاه کاملا بخشی داشته اند.
❌ و اما چند نکته:
🔹 الف) اتخاذ نگاه راهبردی به آب.
🔸 ب) ایجاد مرکز راهبری آب در شورای عالی امنیت ملی برای آسیب زدایی در کشور در این حوزه.
🔹 ج) تنظیم سیاستهای سخت گرایانه در مدیریت آب کشور.
🔸 د) مطالعه طرحهای ملی آب با نگاه زیست محیطی و امنیتی و رصد پیامدهای احتمالی آن.
🔹 و) کاهش مصرف آب در مزارع، صنعت از طریق نوآوریهای تکنولوژیکی و توسعه ظرفیت های نمک زدایی وشیرین سازی آب دریا.
✔️ کمبود آب در ایران را باید جدی گرفت. باید با این واقعیت مواجه شد و برای آن راهکار پیدا کرد.