سازمان های مردم نهاد یا همان سمن ها تشکیلاتی هستند مردمی که می توانند در حوزه های تخصصی توسعه شهری نقش آفرین باشند. این تشکیلات از افرادی که به واسطه تخصص و تجربه در موضوعاتی احساس دغدغه دارند و سعی در رفع معضلات جامعه در حوزه تخصصی خود دارند تا افرادی که به لحاظ تعلقات محلی ایده هایی دارند، شکل می گیرد و به نحوی بازوی پیشرفت و توسعه شهر محسوب می شوند. ظرفیت بالقوه بسیاری از دانشجویانی که موضوعات پایان نامه خود را مرتبط با مسائل شهری قرار می دهند، موضوعات کاربردی و نیاز روز جامعه را رصد نموده و به همین ترتیب سمن ها می توانند پل ارتباطی موثری بین مسئولین و دانشگاه باشد.
ضرورت تشکیل سازمان های مردم نهاد، در جهت آشنا ساختن مردم با تمام ویژگی های لازم برای همکاری در اجتماع موثر است، بخصوص افرادی که در زمینه ای خاص فعالیت می نمایند، لذا تحقق این امر مشارکت مردم در برنامه های کلان توسعه کشور و همچنین ایجاد روحیه مسئولیت پذیری و همگرایی با ارزش های حاکم بر جامعه را در یک فرآیند عملی در مردم بوجود می آورد و ایشان را برای کمک در حل آسیب های اجتماعی در شاخه ای که در آن تخصص و تجربه دارند آماده می سازد.
اهمیت سازمان مردم نهاد؛ فراهم ساختن شرایط انتقال تجربیات ارزنده در مردم و تقویت روحیه مسئولیت پذیری، وظیفه شناسی و پیشتازی در پیشبرد اهداف ملی و آرمانی است و اینکه یک سازمام مردم نهاد می تواند به فراهم ساختن شرایط مشارکت فعال و مؤثر اندیشمندان در صحنه های فرهنگی و اجتماعی برای مقابله با آفت های جامعه و اصلاح آنان کمک بسزایی کنند و جای دارد مسئولین از نظر و ایده های سازمان های مردم نهاد که در حوزه کاری خود هم دغدغه دارند و هم تجربه و علم بیشتر بهره مند باشند.
برخی دستگاه ها از این ظرفیت بیشتر بهره مند هستند و نقش مردم در پیشبرد قسمت اعظم فعالیتهای آن دستگاه مشهود است. همچون شورایاری ها که در کلان شهر ها و به ویژه در دهه هشتاد شکل گرفت و البته بهره مندی از ظرفیت شورایاری ها به عنوان نهاد مردمی بستگی به استقبال شوراهای اسلامی شهر ها دارد. و یا هیئت های امنا حسینیه ها و مساجد و امثالهم.
در هر حال توسعه نقش دغدغه مندان در سازندگی و استفاده بهینه از منابع انسانی بخصوص جوانان برای تحقق توسعه فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی شهر و برای کاهش آسیب های اجتماعی لازم است.
خود جوشی سازمان های
مردم نهاد موتور حرکت آن است و حضور مردم به عنوان رکن اصلی آن ضروری است؛ هدفمندی و تعهد مشترک اعضاء مردم نهاد اهمیت دارد هر اندازه که این هدف غیر انتفاعی و بدون شائبه باشد و رضایت خدا در آن در نظر گرفته شود پایدارتر و تاثیر گذار تر خواهد بود و نیز سازمام مردم نهاد بایدقانونمند باشد و دارای ضوابط ، روابط و ساز و کار مشخص و تعریف شده باشند و در چار چوب قانون شکل گیرد.
- نویسنده : مجتبی صدیق دماوندی / مدرس دانشگاه