▫️مقدمه
انسان موجودی اجتماعی است و به قول حکما مدنی بالطبع است که یعنی طبیعتش به نوعی است که می بایست به طور جمعی ودر کنار هم نوعان خود زندگی کند وبرخی دیگر نیز می گویند انسان طی میلیونها سال به تدریج اجتماعی زیستن را آموخته است.
🔸دراین یادداشت در پی اثبات این دو نظر نیستیم، انسان چه به هدایت طبع خود ویا یادگیری تدریجی، در کنار هم نوعان خود به صورتی اجتماعی بر اساس ارزشها ، سنتها ،هنجارها، قواعد وقوانینی که ازجانب خالقش به او می رسد ویا با تکیه بر عقل خود تنظیم می کند، همزیستی را آغاز کرده است وبر اساس همین همزیستی توانسته نوع خود را حفظ نموده و به طور وسیعی گسترش دهد و به پیشرفت های شگرفی دست یابد.
🔹 در این میان مشکلاتی همواره اجتماع بشری را تهدید نموده است که این مشکلات برخی از جانب محیط زیست طبیعی بشر ایجاد شده همچون مشکلات جغرافیایی وبلایای طبیعی و… وبرخی نیز دست ساخته خود بشر است و به نوعی جامعه بشری را درمعرض انحطاط قرار می دهد که این مشکلات ساخته خود بشر در بسیاری مواقع در قالب انحطاط از ارزشهای بشری و یا فرهنگی و اخلاقی بروز می کند که باعث اختلال در امر جامعه می شود که از این بخش به آسیب های اجتماعی یاد می کنند در این مقاله به بررسی آسیب های اجتماعی در شهرستان دماوند خواهیم پرداخت.
💠تعریف آسیب های اجتماعی
در تعریف آسیب های اجتماعی گفته اند :
“آسیب های اجتماعی به هر نوع عمل فردی یا جمعی اطلاق می شود که در چارچوب اصول اخلاقی وقواعد عام عمل جمعی رسمی وغیر رسمی جامعه محل فعالیت کنشگران قرار نمی گیرد ودر نتیجه با منع قانونی یا قبح اخلاقی و اجتماعی روبه رو می گردد به همین دلیل کجروان سعی دارند کجروی های خود را از دید ناظران قانونی، اخلاق عمومی، ونظم اجتماعی پنهان نمایند زیرا در غیر این صورت با پیگرد قانونی، تکفیر اخلاقی وطرد اجتماعی مواجه می شوند.”
🔹زندگی اجتماعی انسان تحت حاکمیت قواعد یا هنجارهاى اجتماعی است.اگر ما از قواعدی که بعضی انواع رفتار را در زمینه های معینی به عنوان رفتارهای مناسب و رفتارهای دیگری را به عنوان رفتارهای نامناسب تعریف می کنند پیروی نمی کردیم فعالیتهایمان دستخوش هرج و مرج می گردید.
مانند “رفتار منظم درشاهراهها” ،چنانچه رانندگان قاعده راندن از سمت چپ و دیگر قواعد راهنمایی و رانندگی را رعایت نمی کردند غیر ممکن می بود.
🔸هنجارهایی که ما در رفتارهایمان از آنها پیروی می کنیم به زندگی اجتماعی خصلتی منظم و قابل پیش بینی می بخشند،و جامعه شناسی تا اندازه زیادی با نشان دادن این که چگونه نظم اجتماعی برقرار می شود سروکار دارد .
🔹اما این داستان روی دیگری نیز دارد ، همیشه همه کس با انتظارات اجتماعی همنوایی نمی کند.رانندگان گاهی قواعد رفتار عبور و مرور را رعایت نمی کنند،حتی اگر زندگی دیگران در نتیجه آن به خطر افتد.هنگامی که شخصی شتاب زده ،یا تحت تاثیر الکل باشد ممکن است از روی بی پروایی رانندگی کند،و حتی شاید در خلاف جهت یک خیابان یک طرفه میان بر بزند.افراد اغلب از قواعدی که انتظار می رود تبعیت کنند،منحرف می شوند.
این کجروی ها و خلاف اصول عمل کردن ها گاه تبدیل به یک آسیب وسیع می شود که همچون ویروسی همه گیر تبدیل به یک اپیدمی گسترده می شود که اگر برای درمان آن فکری نشود همه را آلوده وجامعه را در معرض سقوط اخلاقی قرار می دهد.
▫️ ۲. آسیب های اجتماعی در شهرستان دماوند
با نگاهی به شرایط اجتماعی فعلی شهرستان دماوند وتغییرات وتحولاتی که در این منطقه در سالهای متمادی پدید آمده،می توان آسیب های موجود را به دودسته تقسیم نمود.
🔸دسته اول :آسیب های مربوط به شرایط جغرافیایی و آب و هوایی منطقه :
از آنجا که منطقه دماوند شرایط ایده آلی از جهت آب وهوایی دارد و همچنین به دلیل نزدیکی به پایتخت اقبال عمومی پایتخت نشینان جهت استفاده از منطقه دماوند به عنوان مرکزی تفریحی وییلاقی چندین برابر شده است به همین جهت قیمت املاک در منطقه به اوج رسیده و تمایل به فروش زمین در منطقه از جانب بومی های منطقه شدت یافته است.
این آسیب ها عبارت است از:
⚪️اولین آسیب، خطر نابودی کشاورزی در منطقه که ناشی از اقبال به خرید زمین و تمایل به فروش به خاطر سود فراوان و موقت آن است.
⚪️دومین آسیب ناشی از این شرایط تغییر اقتصاد منطقه تبدیل اقتصاد تولید به اقتصاد دلالی است که خود از جمله آسیب های مهم اقتصاد کشور است.
⚪️سومین آسیب ، دست اندازی زیاد به زمین های منابع طبیعی و کوه خواری و تغییر کاربری زمین های منطقه از کشاورزی به مسکونی ودر نتیجه به تدریج از بین رفتن محیط زیست منطقه.
⚪️چهارمین آسیب ، تعدی و دست اندازی به اموال دیگران با توسل به اعمال مجرمانه ای چون جعل سند ، فروش مال غیر و کلاهبرداری های مربوط به حوزه خرید وفروش املاک.
⚪️پنجمین آسیب که در این زمینه مدتها ست ظهور پیدا کرده وبه نوبه خود این آسیب، معلول قیمت پیدا کردن زمین درمنطقه است، آسیب اختلافات ودعواهای ملکی است که در یک خانواده گاه میان اعضای یک خانواده از پدر وپسر یا دو یا چند برادر و خواهر اتفاق می افتد که این نوع اختلافات گاه تا چندین سال لاینحل باقی می ماند.
⚪️از جمله مهمترین پدیده های جدی و موثر در منطقه که به نوعی مربوط به همین زمینه است پدیده مهاجرت است که این پدیده خود به تنهایی میتواند زمینه بسیاری از آسیب ها همچون ایجاد حاشیه نشینی، پدید آمدن نقاط بحرانی و آسیب های فرهنگی وهویتی به منطقه مهاجرت را به همراه دارد.
